Phenomenon of Melodic Changes in the late Medieval Notation of Jan Olbracht Gradual on the Example of Antiphon ad Mandatum „Si ego Dominus et Magister”

The article presents melodic transformations of the antiphon ad Mandatum “Si ego Dominus et Magister” recorded in one of the most valuable Polish monuments of the late Middle Ages, Jan Olbracht Gradual (PL-Kk 43, AKKK). The analysis of transformations was carried out on the basis of comparison with adiastematic notation of the discussed antiphon in Hartker Antiphonary (CH-SGs 390) and its melodic restitution in Graduale Novum. Conducted research led to establishing the identity of the version of the antiphon recorded in Olbracht Gradual and identifying basic differences from versions of the chant noted in older manuscripts, such as changes in the relationship between sounds, the use of larger intervals and change in tonal attribution of the antiphon.W artykule przedstawiono przekształcenia melodyczne antyfony ad Mandatum “Si ego Dominus et Magister” zapisanej w jednym z najcenniejszych zabytków polskich późnego średniowiecza, Graduale Jana Olbrachta (Rkp. 43, AKKK). Analizę przekształceń przeprowadzono w oparciu o porównanie z zapisem adiastematycznym omawianej antyfony w Antyfonarzu Hartkera (CH-SGs 390) oraz jego restytucją melodyczną w Graduale Novum. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono tożsamość wersji antyfony zapisanej w Graduale Olbrachta oraz wyłoniono podstawowe różnice względem starszych wersji zapisu śpiewu, takie jak zmiana relacji między dźwiękami, stosowanie większych interwałów oraz zmiana atrybucji tonalnej antyfony